Karaciğer Biyopsisi

Karaciğer biyopsisi, karaciğerden küçük bir doku örneği alınarak mikroskop altında incelenmesi işlemidir. Bu işlem, karaciğer hastalıklarının teşhisinde, hastalığın şiddetinin belirlenmesinde ve tedaviye yanıtın değerlendirilmesinde önemli bir rol oynar.

Karaciğer biyopsisi, birçok karaciğer hastalığının teşhis ve takibinde kullanılır. En sık kullanım alanları şunlardır:

• Karaciğer hastalıklarının teşhisi: Hepatit B ve C, alkolsüz yağlı karaciğer hastalığı, otoimmün hepatit, hemokromatoz, Wilson hastalığı gibi karaciğer hastalıklarının teşhisinde kullanılır.
• Karaciğer hasarının derecesinin belirlenmesi: Karaciğer biyopsisi, karaciğer hasarının şiddetini (fibrozis ve siroz) belirlemek ve hastalığın ilerleme riskini değerlendirmek için kullanılır.
• Tedaviye yanıtın değerlendirilmesi: Karaciğer biyopsisi, karaciğer hastalığı tedavisinin etkinliğini değerlendirmek ve tedaviye yanıtı izlemek için kullanılabilir.
• Açıklanamayan karaciğer fonksiyon testleri: Karaciğer fonksiyon testlerinde anormallik olan ve nedeni belirlenemeyen durumlarda karaciğer biyopsisi yapılabilir.
• Karaciğerdeki kitlelerin değerlendirilmesi: Karaciğerde saptanan kitlelerin (tümör, kist) teşhisinde kullanılabilir.

Karaciğer biyopsisi genellikle radyoloji bölümünde, görüntüleme eşliğinde yapılır. İşlem öncesinde, hasta işlem hakkında bilgilendirilir ve onamı alınır. Hasta kan sulandırıcı ilaç kullanıyorsa, işlemden birkaç gün önce bu ilaçları kesmesi gerekebilir. İşlem sırasında hasta genellikle sırt üstü yatar pozisyonda bulunur. Biyopsi alınacak bölge antiseptik solüsyonla temizlenir ve lokal anestezi uygulanarak uyuşturulur. Daha sonra, ultrason rehberliğinde ince bir iğne karaciğere girilir ve küçük bir doku örneği alınır. İşlem sırasında hasta hafif bir basınç veya ağrı hissedebilir. İşlem sonrasında iğne çıkarılır ve bölgeye basınç uygulanarak kanama kontrol altına alınır. Alınan karaciğer dokusu örneği patoloji laboratuvarına gönderilerek mikroskop altında incelenir.

• Perkütan biyopsi: En sık kullanılan yöntemdir. Ciltten geçirilen bir iğne ile karaciğerden doku örneği alınır.
• Transjuguler biyopsi: Boyundan girilen bir kateter yardımıyla karaciğer damarlarından doku örneği alınır. Bu yöntem, kanama riski yüksek olan hastalarda tercih edilir.
• Laparoskopik biyopsi: Karın bölgesine açılan küçük kesilerden yerleştirilen bir kamera ve aletler yardımıyla karaciğerden doku örneği alınır. Bu yöntem, aynı zamanda karın içinde başka işlemler yapılması gereken hastalarda tercih edilir.

• Karaciğer hastalıklarının teşhisinde önemli bir yöntem: Karaciğer biyopsisi, karaciğer hastalıklarının teşhisinde ve hastalığın şiddetinin belirlenmesinde kullanılan en güvenilir yöntemlerden biridir.
• Tedaviyi planlamaya yardımcı olur: Karaciğer biyopsisi sonuçları, tedavi seçeneklerinin belirlenmesinde ve tedavinin etkinliğinin izlenmesinde kullanılır.

Karaciğer biyopsisi genellikle güvenli bir işlemdir, ancak bazı riskler taşıyabilir:

• Kanama: En sık görülen komplikasyondur. Genellikle hafif olur ve kendiliğinden durdurur, ancak nadiren ciddi kanama gelişebilir.
• Ağrı: İşlem sırasında ve sonrasında hafif ağrı hissedilebilir.
• Enfeksiyon: Nadiren de olsa, işlem bölgesinde enfeksiyon gelişebilir.
• Safra kaçağı: Nadiren, safra yollarında hasar oluşabilir ve safra kaçağı gelişebilir.
• Pnömotoraks: Nadiren, akciğerde çökme (pnömotoraks) gelişebilir.

• İşlem sonrası birkaç saat hastanede gözlem altında tutulursunuz.
• İşlem bölgesine basınç uygulayın ve birkaç saat sırt üstü yatın.
• Ağrı kesici ilaçlar kullanabilirsiniz.
• Doktorunuzun önerdiği süre boyunca ağır aktivitelerden kaçının.
• Kanama, enfeksiyon veya diğer komplikasyon belirtileri gelişirse doktorunuza başvurun.

Karaciğer biyopsisi sonuçları genellikle birkaç gün içinde çıkar. Patolog, karaciğer dokusu örneğini mikroskop altında inceler ve bir rapor hazırlar. Bu raporda, karaciğerdeki hasarın derecesi, iltihaplanma varlığı ve herhangi bir anormallik hakkında bilgi verilir.

Karaciğer biyopsisi, hastanelerin gastroenteroloji veya radyoloji bölümlerinde ve bazı özel tıp merkezlerinde yapılabilir. İşlemi yapacak doktorun deneyimli bir gastroenterolog veya radyolog olması önemlidir.