Frengi, Treponema pallidum adlı bakterinin neden olduğu cinsel yolla bulaşan bir enfeksiyondur. Cinsel ilişki sırasında bulaşma riski yüksek olup, hamile bir kadından doğan bebeklere de geçebilir. Hastalık, genellikle dört aşamada seyreder: primer, sekonder, latent ve üçüncül. İlk iki aşama daha bulaşıcıdır ve belirtiler gösterirken, latent aşama belirti olmaksızın devam eder.
Frengi Belirtileri:
- Primer Aşama: Enfeksiyonun olduğu bölgede tek bir ağrısız şanker (yüksek kırmızıda bir yara) ortaya çıkar.
- Sekonder Aşama: Şanker iyileştikten sonra, genel vücut belirtileri olan döküntüler, ateş, baş ağrısı gibi semptomlar görülür.
- Latent Aşama: Belirtiler kaybolur, ancak bakteri vücutta kalır. Bu aşama yıllarca devam edebilir.
- Üçüncül Aşama: Tedavi edilmezse, iç organları etkileyen ciddi komplikasyonlar ortaya çıkabilir.
Frengi Neden Olur ve Nasıl Bulaşır?
Frengi genellikle cinsel temas yoluyla bulaşır. Şanker veya sifiliz döküntülerinin teması ile bulaşma riski vardır. Hamile bir kadından doğan bebekte de görülebilir.
Frengi Teşhisi ve Tedavisi:
Frengi teşhisi, kan testleri (VDRL, RPR gibi) ve belirtilerin değerlendirilmesi ile konulabilir. Erken aşamalarda antibiyotik tedavisi (genellikle penisilin) oldukça etkilidir. Daha ileri aşamalarda ise tedavi daha karmaşık hale gelebilir.
Frengiden Korunma:
- Kondom Kullanımı: Cinsel ilişki sırasında kondom kullanmak, frengi ve diğer cinsel yolla bulaşan hastalıklardan korunmada etkili bir yöntemdir.
- Sadakat ve Monogami: Tek eşli bir ilişki içinde olmak, CYBH’ların yayılma riskini azaltabilir.
- Düzenli Sağlık Kontrolleri: Düzenli sağlık kontrolleri, erken teşhis ve tedavi imkanı sağlar.
- Aşılar: Bazı CYBH’lara karşı aşılar mevcuttur. Örneğin, HPV aşısı gibi aşılar kullanılabilir.
Frengi ve diğer CYBH’lardan korunma konusunda en güvenilir bilgileri sağlık profesyonellerinden almak önemlidir. Cinsel sağlık konularında bilinçli olmak ve sağlık kontrollerine düzenli olarak katılmak, bu tür enfeksiyonların yayılma riskini azaltmada önemli bir rol oynar.
